Aberracja w fotografii to zjawisko, w którym obraz nie jest ostro widziany przez aparat fotograficzny, z powodu błędów w soczewkach lub innych elementach optycznych aparatu. Może to prowadzić do rozmycia obrazu lub pojawienia się niepożądanych kolorów na krawędziach obiektów.
Rodzaje aberracji w fotografii
Istnieje kilka rodzajów aberracji, w tym:
- Aberracja chromatyczna: zjawisko, w którym światło o różnych długościach fali, czyli o różnych kolorach, jest różnie skupiane przez soczewkę. Może to prowadzić do rozmycia obrazu lub pojawienia się niepożądanych kolorów na krawędziach obiektów.
- Aberracja sferyczna: zjawisko, w którym światło nie jest równomiernie skupione w jednym punkcie, co prowadzi do rozmycia obrazu.
- Aberracja koma: zjawisko, w którym obiekty na krawędziach kadru wyglądają jak rozciągnięte w kierunku brzegów kadru.
- Aberracja astygmatyzmu: zjawisko, w którym obiekty na różnych osiach są rozmyte lub nieostre.
Co to jest aberracja chromatyczna?
Aberracja chromatyczna to zjawisko, w którym różne długości fal światła nie są skupiane w jednym punkcie, co prowadzi do rozmazania obrazu. Może to być widoczne w krawędziach obiektów lub całym zdjęciu, zwłaszcza przy dużych otworach przysłony lub przy fotografowaniu obiektów z dużą odległością od aparatu.
Efekt aberracji chromatycznej jest spowodowany wadami optycznymi soczewek aparatu, które powodują, że różne kolory światła nie są skupione w jednym punkcie. Może być korygowany przez użycie specjalnych soczewek lub poprzez korektę cyfrową w oprogramowaniu obróbki zdjęć.
Aberracja chromatyczna – rodzaje
Istnieją dwa rodzaje aberracji chromatycznej:
- Aberracja chromatyczna wewnętrzna: zjawisko, w którym różne długości fali światła są skupiane na różnych osiach w soczewce.
- Aberracja chromatyczna zewnętrzna: zjawisko, w którym różne długości fali światła są skupiane w różnych miejscach poza soczewką. Może to prowadzić do rozmycia obrazu lub pojawienia się niepożądanych kolorów na krawędziach obiektów.
Aberracja chromatyczna wewnętrzna jest często spowodowana przez różne współczynniki załamania światła w różnych warstwach soczewki. Zjawisko aberracji chromatycznej zewnętrznej może być spowodowane przez różne współczynniki załamania światła w różnych elementach optycznych aparatu, takich jak obudowa aparatu lub filtr UV.
Dlaczego aberracja chromatyczna powstaje?
Aberracja chromatyczna powstaje, gdy różne długości fal światła nie są skupione w jednym punkcie, co prowadzi do rozmazania obrazu. Jest to spowodowane wadami optycznymi soczewek aparatu, które powodują, że różne kolory światła nie są skupione w jednym punkcie.
Główną przyczyną aberracji chromatycznej jest brak zgodności między indeksami załamania różnych kolorów światła w soczewce aparatu. Każdy kolor światła ma inną długość fali i, w związku z tym, inny indeks załamania. Soczewki aparatu są zazwyczaj wykonane z plastiku lub szkła, które mają różne indeksy załamania dla różnych kolorów światła. To powoduje, że różne kolory światła nie są skupione w jednym punkcie, co prowadzi do aberracji chromatycznej.
Aberracja obiektywu jest bardziej widoczna przy dużych otworach przysłony lub przy fotografowaniu obiektów z dużą odległością od aparatu. Może być ona korygowana przez użycie specjalnych soczewek lub poprzez korektę cyfrową w oprogramowaniu obróbki zdjęć.
Jak uniknąć aberracji chromatycznej?
Aberracja chromatyczna jest to zjawisko, w którym światło o różnych długościach fali, czyli o różnych kolorach, jest różnie skupiane przez soczewkę. Może to prowadzić do rozmycia obrazu lub pojawienia się niepożądanych kolorów na krawędziach obiektów. Można jej uniknąć poprzez:
- Stosowanie soczewek o wysokiej jakości, które są w stanie skupiać różne długości fali światła w jednym punkcie, co zapobiega rozmyciu obrazu.
- Stosowanie soczewek o niskiej aberracji chromatycznej, które są specjalnie zaprojektowane, aby zminimalizować to zjawisko.
- Korzystanie z obiektywów o dużych ogniskowych, ponieważ zwykle charakteryzują się one mniejszą aberracją chromatyczną.
- Stosowanie ostrości w kompensacji, która polega na ustawieniu ostrości na elementy obrazu, które są najbardziej skorelowane z aberracją chromatyczną.
- Ostrożność przy wyborze obiektywów, szczególnie przy użyciu obiektywów o dużym zasięgu zoomu lub szerokokątnych, ponieważ te rodzaje obiektywów często charakteryzują się większą aberracją chromatyczną.
Aberracja chromatyczna – jak usunąć?
Jeśli nie uda się uniknąć powstania aberracji chromatycznej, można spróbować usunąć ją z obrazu. Można wykonać usunięcie efektu aberracji poprzez opcję korekcji aberracji chromatycznej, która jest dostępna w aparatach cyfrowych lub programach do obróbki zdjęć, które pozwalają na usuwanie tego zjawiska z cyfrowych obrazów.
Jak usunąć aberrację w programie Lightroom:
Na szczęście twórcy Lightrooma dodali funkcję „Usuń aberrację chromatyczną”. Podczas edycji zdjęć znajdziesz ją w sekcji „Lens Corrections”.
Jeśli niekoniecznie ufasz automatom lub po prostu to nie zadziałało wystarczająco dobrze możesz też usunąć aberrację samemu wybierając zakres i moc usunięcie danych kolorów:
Jak usunąć aberrację w Photoshopie?
Podobne rozwiązanie znajdziesz w Photoshopie. Wystarczy, że podczas obrabiania zdjęcia w oknie Camera RAW przejdziesz do sekcji „Optyka”, a tam znajdziesz zarówno funkcję automatycznego usuwania tego niechcianego efektu, jak i manualnych ustawień.